Ngày 12/6 cách đây 200 năm, đấy chính là thời điểm hàng loạt cánh quân được điều động trên các mặt trận ở Châu Âu. Thông tin con người nhỏ bé Napoléon Bonaparte từ đảo Elba “đội mồ sống dậy”, và nắm quyền lực ở Paris đã khiến cả Châu Âu sợ hãi, họ vội vã đoàn kết để tiêu diệt hoàng đế nước Pháp.Bạn đang xem : Waterloo là gì

I. BỐI CẢNH

Trước đó một năm, sau những chiến tích kỳ vĩ từ Ý sang Ai Cập đến bán đảo Iberia, Napoleon khởi đầu gặp những thất bại trên mặt trận, mà “ cú đấm ” từ mùa đông nước Nga là đòn bước ngoặt để ông liên tục thất bại ở Leipzig, rồi bại trận tại Paris vào năm 1813 .Kết quả : Ông bị đày ra hòn đảo Elba .Nhưng đến tháng 4/1815, Napoleon cùng 3 viên tướng trung thành với chủ, và 724 cận vệ, đã đổ xô lên đất liền. Chỉ sau 10 ngày, ông đã dệt lại những sắc màu lịch sử một thời cổ kim hiếm gặp. Bằng sức điệu đàng hiếm thấy mà không cần những lời ca tụng sáo rỗng. Chỉ cao hơn 1 m6, Napoleon vẫn mang tầm vóc của người khổng lồ. Quân lính khi đối lập với ông, thay vì chĩa súng, lại cùng nhau quỳ xuống và hô “ Hoàng đế muôn năm ”, và sau đó sáp nhập vào đoàn quân lưu đày, theo bước chân ông về Paris. Trong vòng 10 ngày, Hoàng đế duyệt binh tại Lyon, thành phố lớn thứ hai nước Pháp. Ông công bố phế truất vua Louis XVIII, rồi đứng vị trí số 1 15.000 quân tưng bừng trở lại thủ đô hà nội Paris .

Hoàng đế lại là hoàng đế.

Từ Paris, Napoleon công bố tự do, nhưng Châu Âu không tin. Và họ đúng. Napoleon cần thời hạn để kiến thiết xây dựng lại lực lượng và quân đội để lấy lại 700.000 dặm vuông của ông, chứ không phải là tự do thực sự. Con người Napoleon sinh ra là để chinh phục .Hội nghị Viên được thiết lập, tạo nên Liên minh thứ bảy. Dừng tạm chỗ này : khi ta cần tới 7 lần liên minh và gần 5 triệu quân sĩ tham chiến khắp Châu Âu để ngăn ngừa “ gã lùn Bonaparte ” ( lời Hitler ) ở nước Pháp, nhưng gã ấy chỉ cần 20 ngày để thiết kế xây dựng lại quân đội sau khi bị lưu đày, thì có lẽ rằng mặc kệ thất bại ở Waterloo thì “ gã lùn ” ấy cũng oanh oanh liệt liệt lắm rồi .Anh, Nga, Áo, Phổ cùng nhau điều động quân đội để tiến công Napoléon, họ đoàn kết với nhau theo tiêu chuẩn “ quân địch của quân địch là bạn ”, kêu gọi được tổng số lên tới gần 65 vạn binh sĩ của 4 đội quân. Trong khi quân đội mà Napoleon điều động giao động ở khoảng chừng 12 vạn .Đứng trước tình thế đó, bạn làm gì ?Đề thi lịch sử vẻ vang của học viên vương quốc Anh có câu hỏi này “ Nếu bạn là Napoleon, bạn sẽ làm gì để thắng được trận Waterloo ? ” .

II. TRẬN ĐÁNH WATERLOO

Với lực lượng áp đảo, đứng trước một nước Pháp vừa đổi chủ và một Napoleon chưa kịp chuẩn bị sẵn sàng, liên quân Anh – Phổ quyết định hành động tiến công. Từ phía Đông Bắc, những lực lượng của Wellington và Tướng Von Blücher ( đứng đầu quân Phổ ) tiến sát dần. Napoleon, với sự liều lĩnh vốn có, quyết định hành động ra tay trước khi 65 vạn quân hội đủ để vây hãm nước Pháp .Chiến lược này gần giống với kế hoạch : “ Ngồi yên đợi giặc, không bằng ra quân trước để phá mũi nhọn của giặc ” của Lý Thường Kiệt đánh Tống. Nhưng trong thực tiễn mang một cái khác cơ bản, tôi sẽ nói ở phần dưới bài viết .Napoleon quyết định hành động ra tay trước là 1 kế hoạch đúng. Bởi cần phải đánh riêng rẽ từng đội quân trước khi “ liên minh thứ 7 ” được xây dựng và sẽ bóp chết Pháp nhờ sự áp đảo số lượng. Vấn đề tiếp theo, là đánh thế nào ?Ngày 15/6, quân Pháp vượt biên giới, tiến công vào nước Bỉ .Ngày 16/6, Napoleon trực tiếp đánh bại quân Phổ của chỉ huy Blücher tại trận Ligny .Ngày 16/6, thống chế Michel Ney đánh rát vào quân Anh ở Quatre Bras. Khi Wellington vẫn đang giữ được thế giằng co thì tin bại trận từ Ligny đưa về. Công tước Wellington buộc lòng phải lui quân, khu vực được chọn là một ngôi làng nhỏ tên là Waterloo – địa điểm lịch sử một thời sau này .Sau ngày 16/6 : Napoleon đã thực thi xong bước tiên phong, và thành công xuất sắc trọn vẹn. Ông đã chia cắt được quân Anh và quân Phổ. Có thể nhận thấy nhà vua vẫn uy mãnh như ngày đầu. Tin thắng lợi và sự tự tin tràn ngập nước Pháp .Tuy nhiên, những gì xảy ra sau đó không hề đơn thuần. Sự sáng sủa thái quá vào thắng lợi và niềm tin vào nhà vua đã khiến quân Pháp chủ quan. Vị tướng già 73 tuổi của quân Phổ là Von Blücher trong thực tiễn cáo già hơn rất nhiều so với những gì mà người Pháp nhầm tưởng, thay vì triệt thoái về hướng Đông, ông lại chọn lựa cách rút lui song song với quân của Wellington trên một trục đường về hướng Bắc, và vì vậy giúp cho liên quân Anh Phổ vẫn giữ được liên lạc .Napoleon cũng đánh giá và nhận định rõ yếu tố, nên ông liên tục chia bài ở bước thứ hai vào ngày 17/6. Đấy là ra lệnh cho thống chế Grouchy chỉ huy quân đội truy kích, mệnh lệnh được đưa ra rất rõ ràng “ Đuổi theo quân Phổ ”. Grouchy nhận lệnh và ra đi, phút giây ấy, nhà vua không hề biết rằng, ông đã chọn nhầm người để phó thác sứ mạng sinh tử ấy .– 17/6, Napoleon hội quân với Ney, và chuẩn bị sẵn sàng cho trận đánh với Wellington trong ngày hôm sau .– Đêm 17/6, trời đổ mưa rất to. Quân Pháp hành quân và nghỉ đêm giữa tiết trời khí ẩm với những thớ bùn bám chặt dưới chân .– 5 h sáng, 18/6 trời mưa mở màn tạnh. Napoleon dự tính tiến công lúc 7 h sáng .– 7 h sáng 18/6, mặt đất vẫn bùn lầy và khí ẩm, gây khó khăn vất vả cho việc hành quân và vận chuyển pháo. Cùng với giả thiết về bệnh tật của Napoleon sau này ( bệnh trĩ và bệnh dạ dày ). Napoleon ra lệnh tiến công vào lúc 9 h sáng khi mặt đất đã khô ráo .Cơn mưa, và cơn ốm đau của vị hoàng đế : 2 nguyên do Pháp đã nổ súng chậm 2 tiếng. Và 2 tiếng ấy đã đưa đoàn quân của Blücher gần hơn với Wellington và đưa lưỡi hái tử thần sát với quân Pháp .Trong khi ấy, Grouchy vẫn đang ngơ ngác không biết quân Phổ thực sự đang ở chỗ nào .Thống chế Grouchy hoàn toàn có thể lạ lẫm với nhiều bạn khi đọc đến đây, nhưng có rất nhiều người biết về văn hóa truyền thống nước Pháp, mê hồn về Napoleon thì hiểu rõ cái tên tôi vừa nhắc đến. Con người này rồi đây sẽ trở thành một hình tượng của “ sự chậm trễ ” trong lịch sử vẻ vang Châu Âu. Một cái tên gắn liền với thất bại và nỗi căm hờn của Napoleon. Một hình tượng của cái gọi là “ thời hạn quý như vàng ” hệt như một chuyện ngụ ngôn. Grouchy như Trân Châu Cảng, những cụm từ tương quan đến những bài học kinh nghiệm trong cuộc chiến tranh .Thống chế Grouchy là ai ? Emmanuel de Grouchy chính là thống chế sau cuối mà Napoleon phong vị, và là thống chế duy nhất không được phủ quanh mình những lịch sử một thời như những thống chế khác của Napoleon. Nếu như “ đại bàng hói ” Louis Nicolas Davout mà không quá quan trọng, phải ở lại Paris để làm công tác làm việc phục vụ hầu cần cho quân đội, nếu như những thống chế khác của Napoleon như Berthier mà chọn đi theo Hoàng đế, thì vị trí cánh tay trái của Napoleon ở trận Waterloo quyết không phải là Grouchy .Grouchy là “ người được chọn ” không phải vì ông giỏi nhất, táo bạo nhất mà vì “ so bó đũa chọn cột cờ ”, “ sống lâu lên lão làng ”, ông ta là người có kinh nghiệm tay nghề nhất, và khá khẩm nhất trong một đội quân vừa được xây dựng của Hoàng đế .

Thống chế Michel Ney – người dũng cảm nhất trong những người dũng cảm được giao nhiệm vụ xua quân lên tấn công.

Đối diện với ông là quân Anh của công tước Wellington, sắp xếp dọc tuyến đường Brussels trên dốc núi Mont-Saint-Jean .– 10 h00, quân Pháp tiến công Hougomont. Nếu chiếm được Hougomont thì cánh trái của liên quân bị bỏ ngỏ, đập tạt sườn vào là thắng. Nhưng nơi này, quân Anh đã kiên cường phòng ngự .Xem thêm : Bns : Hướng Dẫn Phụ Bản Chiến Hạm Câm Lặng Chi Tiết Cho Tân Thủ– 11 h00, quân Pháp rút lui khỏi Hougomont. Quân Anh đã phòng thủ thành công xuất sắc .Chúng ta tạm dừng lại để nói về công tước Wellington .Thực tế thì cuộc đấu tại Waterloo giống như một trận đấu trong bóng đá giữa Barcelona và Inter Milan, như trận quyền Anh giữa Mayweather và Pacquiao : công cường đấu thủ mạnh. Đấy là trận đấu giữa một chuyên viên phòng ngự và một chuyên viên tiến công .Napoleon táo bạo bao nhiêu, thì công tước Wellington cẩn trọng bấy nhiều. Napoleon giỏi tiến công, còn Wellington mạnh về phòng ngự. Chiến trường mà Wellington chọn cũng phản ánh tư duy của vị tướng năng lực này. Địa hình Waterloo với những ngọn đồi cao nhìn xuống một thung lũng trống trải, tạo điều kiện kèm theo cho Wellington kiến thiết xây dựng kế hoạch phòng thủ của ông ta .– 12 h00, 80 khẩu súng bắn vào hàng rào phòng ngự của công tước Wellington, những người lính Anh lần lượt ngã xuống sau hàng loạt đạn. Tiếng pháo nổ đã đánh động hai cánh quân ở cách đó 3 canh giờ : Blücher của Phổ và Grouchy của Pháp. Quyết định của hai vị tướng này khi nghe tiếng súng, sẽ quyết định hành động số phận của Napoleon và Wellington .Blücher xua quân hành quân nhanh về tiếng pháo nổ. Còn Grouchy vẫn đứng im bởi nhà vua nói ông “ đi tìm quân Phổ ”. Con người Grouchy hợp với sự thăng quan tiến chức chính trị theo kiểu bảo đảm an toàn. Nhưng ông không hợp với quân đội nơi mà một phút giây đánh đổi cả mạng sống và bánh xe lịch sử dân tộc. “ Tướng ngoài biên ải hoàn toàn có thể trái lệnh vua. ” Thời khắc tiếng đại bác vang lên, đáng lẽ đi về nơi ấy để cứu nhà vua, ông lại chần chừ đi tìm quân Phổ, và chiếc ống nhòm của Napoleon sẽ không khi nào còn gặp lại ông nữa .Trong đời sống quanh ta luôn có trường hợp như vậy : có những con người sống rất bảo đảm an toàn, ngược lại có những người sẵn sàng chuẩn bị phá cách. Sự bảo đảm an toàn đưa đến đời sống bình lặng. Sự phá cách đưa đến những thành công xuất sắc vượt bậc, và dù có thất bại cũng hoàn toàn có thể tự hào vì đã dám làm. Grouchy quá bảo đảm an toàn, thiếu sự táo bạo, rồi đây, lịch sử vẻ vang luôn nhắc về ông như “ kẻ chậm chân ” suốt 200 năm. Đương nhiên, ta cũng hoàn toàn có thể nói ngược lại, rằng nếu Napoleon không yếu tố gì, và Grouchy sau đó bị khiển trách vì bất tuân thượng lệnh, vì bỏ vị trí ? Tuy vậy, khi tiếng đại bác đã gầm vang, khi những sĩ quan cấp dưới đã lên tiếng cần đi về hướng đại bác, mà Grouchy vẫn cứng đơ tại chỗ. Thì yếu tố là ở sự cứng ngắc của ông .– 13 h00 chiều, Napoleon cho ngừng pháo kích, và đưa bộ binh tiến công TT, nhằm mục đích chia tách và phá vỡ đội quân này. Quân Pháp tiến công theo đội hình hình cột ( mỗi cột có 150 người chiều ngang, 24 người chiều dọc ), tổng số 3.000 quân bộ binh tiến công đợt đầu .Wellington dàn đội hình hàng ngang với 3 hàng quân. Đội hình này có lợi thế là hỏa lực tập trung chuyên sâu. Từ trên đội cao xả súng hỏa mai xuống phía dưới. Trong khi đội hình hàng cột chỉ có 3 số 1 là hoàn toàn có thể phát huy được hỏa lực .– 14 h00 chiều, hai bên giao chiến, quân Anh đã ngăn được quân Pháp. Kị binh Anh đuổi xuống, quân Pháp rút lui với hàng nghìn xác chết .Napoleon đổi kế hoạch sang tiến công pháo đài trang nghiêm quan trọng thứ hai là La haye Santie. Nhưng lại một lần nữa, quân Pháp thất bại khi chiếm cứ điểm này .– 16 h00, Michel Ney lên ngựa, kỵ binh Pháp tập hợp tiến công. Nhưng đội quân tinh nhuệ nhất này lại gặp đúng mạng lưới hệ thống phòng ngự ưu việt nhất trong cuộc chiến tranh trung đại : đội hình hình vuông vắn. Với đội hình 4 mặt phòng thủ và giáo mác, súng lưỡi lê chĩa ra 4 hướng, kỵ binh Pháp không hề xuyên thủng được đội hình hình vuông vắn này và đành rút lui .Cùng thời gian, Napoleon vẫn cương quyết thực thi giải pháp tiến công La haye Santie. Lần này ông đã thành công xuất sắc. Có La haye Santie, TT Anh sẽ bị quỵ ngã. Nhưng vô ích, 7 tiếng đồng hồ đeo tay chậm trễ từ đêm qua khởi đầu điểm ra những thời khác cuối để tàn phá ông .

Quân Phổ đã đến.

Napoleon với sự táo bạo ở đầu cuối, đã đánh con át chủ bài của mình : đội quân cận vệ của nhà vua. 4.500 quân cận vệ hành quân thẳng tới TT. Trước khi đi, họ hô vang “ Hoàng đế vạn tuế. ”Và công tước Wellington, cũng tung những lá cuối của mình để chống chọi với đội quân tinh luyện nổi tiếng này. Ngài ra lệnh cho phần nhiều đội quân của mình nằm xuống phía sau gò đất, chỉ để lại một lực lượng nhỏ đứng phía trước .Quân cận vệ ào lên, với sự tinh nhuệ nhất của họ, đã nhanh gọn đánh gục hàng rào quân Anh. Từ phía xa, sau chiếc ống nhòm, Napoleon đã tin mình thắng lợi. Nhưng bất thần, từ phía sau ngọn đồi, những bóng áo đỏ không hiểu ở đâu ra bật dậy và chĩa súng thẳng về quân cận vệ nhà vua .. ( Theo khảo sát của Victor Hugo trong Những người khốn khổ, có 1 rãnh đất ở đây, mà quân Anh tận dụng được, còn quân Pháp không biết gì nên bị giật mình ) .20 % quân cận vệ sụp đổ sau loạt súng đầu. Sự hoang mang lo lắng lên đến tột đỉnh, thực sự quân Anh bao nhiêu ? Lo lắng, cái chết, súng nổ. Và họ đã làm một việc mà từ xưa đến giờ họ chưa từng làm, bỏ chạy. Công tước Wellington đến lúc này mới phi ngựa xuống chân đồi và triển khai một động tác mang ý nghĩa lớn lao. Ông giơ mũ cao ra khỏi đầu, và huơ 3 lần về phía quân Pháp. Quân Anh lập tức hiểu chủ tướng mình muốn nói điều gì, nhảy khỏi chỗ phục kích, cả bộ binh, pháo binh và kỵ binh cùng ào tới truy kích quân Pháp .Công tước Wellington thực ra đã “ gậy ông đập sống lưng ông ”. Cách ẩn núp sau ngọn đồi là giải pháp mà Napoleon dùng ở trận chiến vinh quang nhất đời ông : Austerlitz. Khi ông cho 16 nghìn quân của Quân đoàn IV dưới quyền chỉ huy của Thống chế Soult nằm im lìm trong sương mù để đợi đột kích. Và đến khi mặt trời lên, đoàn quân này ùa ra .Napoleon đã tỏa nắng rực rỡ nhất trong mặt trời nước Áo, và thảm bại nhất trong cơn mưa Waterloo. Đúng là số phận .Trong một bộ phim về Napoleon từng chiếu trên VTV3 rất lâu rồi tôi được xem, vào cái thời gian mà những người lính Anh đứng bật dậy sau gò đồi và bắn liên tục, người đạo diễn đã dựng nên một câu thoại rất hay, khi Napoleon đã nhìn và thốt lên “ Lần này ta tính sai rồi ” .Cùng thời gian, quân Phổ khi sáp nhập vào đã đánh bại quân Pháp ở trọng điểm Plancenoit. Pháp trọn vẹn mất hết cả ba mặt : trải, phải và TT .– Hoàng hôn, 18/6. Pháp rút lui trong rối loạn, hàng binh và những tiếng kêu gào. Sự rối loạn lên đến mức cao trào, tổng thể như chứng minh và khẳng định một điều. Thật sự quân Pháp chưa chuẩn bị sẵn sàng cho trận chiến này. Đấy chính là sự độc lạ so với kế hoạch của Lý Thường Kiệt mà tôi nói ở trên. Có cùng hình thức, cùng thực chất, nhưng khác thực trạng. Hãy đánh khi chuẩn bị sẵn sàng, mà trong thực tiễn, liên quân không cho Pháp chuẩn bị sẵn sàng. Họ chỉ còn tin vào tài nghệ của Napoleon. Họ đã đúng. Nhưng cơn mưa Waterloo và sự chậm rãi của Grouchy đã kéo lùi toàn bộ .– Tối 18/6, hai tướng lãnh tối cao Blücher và Wellington gặp nhau. Họ ôm vai nhau và nói lời thắng lợi. Không ai cần biết, Napoleon đang ở đâu .– Từ Waterloo, liên quân hành quân đến Paris. Napoleon bị buộc phải thoái vị, ông bị đày ra hòn đảo Saint Helena. Sáu năm sau, ông qua đời ở tuổi 52 .

KẾT:

Những gì chúng ta chứng kiến ở Waterloo có thể tóm gọn thế này: hai võ sĩ say đòn, một người chuyên tấn công (Napoleon), một người chuyên phòng ngự (Wellington). Vào hiệp đấu thứ 6, khi cả hai cùng kiệt quệ, niềm hy vọng cuối cùng của họ là quân dự bị. Cánh quân nào đến trước, cánh quân đó thắng, quân Phổ đến trước, và Napoleon bại trận.

Hơn cả một trận đánh, trận Waterloo đã biến hóa bộ mặt Châu Âu, đổi khác lịch sử vẻ vang của lục địa già. Công tước Wellington sau đó trở thành thủ tướng Anh, trong khi đó, gia tộc Rothschild cũng vươn lên từ nơi này, trở thành thế lực kinh tế tài chính kinh khủng nhất .Còn về Napoleon, dẫu là kẻ bại trận và Waterloo trở mối hận thiên thu, thì người dân Pháp thờ phụng Hoàng đế, thi thể của ông được đưa qua Khải Hoàn Môn và chôn cất dưới mái vòm của Điện Invalides ở Paris. Đến thời điểm ngày hôm nay, một bộ phận lớn trên quốc tế vẫn thần tượng và nhắc về Napoleon bằng những hồi ức vĩ đại nhất, của một thời đại nước Pháp trên đỉnh quốc tế. Và sắc màu ảm đạm của Waterloo chỉ gợi về những ký ức buồn của họ .Định mệnh ở Waterloo đã mở ra bản trường ca buồn của quân đội Pháp, kể từ đó về họ là những thất bại, đó là Điện Biên Phủ, đó là cảnh phát xít Đức diễu hành ở Khải Hoàn Môn sau 7 ngày nổ súng. 200 năm sau ngày Waterloo, tổng thống Pháp Francois Hollande không dự kỷ niệm 200 năm trận đánh. Một trận chiến ảm đạm, đẫm máu, anh hùng và tự tôn cho đến tận giờ đây .

Source: https://beatwiki.com
Category: Đời sống